Slim invriezen kun je plannen, in plaats van alleen maar te doen wanneer je kliekjes over hebt. Voor Wilhelmus Hengstmengel is het de normaalste zaak van de wereld als kok. Vanuit Oostenrijk, waar hij al jaren woont en werkt, probeert hij mensen bewust te maken van het belang en gemak, minder verspilling en toch heerlijk eten.
Wilhelmus, oprichter van www.voedselhoudbaarmaken.nl, weet als geen ander dat invriezen meer is dan zomaar een techniek. Het is dé manier om ervoor te zorgen dat je niet afhankelijk bent van de grillen van de markt of de supermarkt. “Zodra de groenten in het seizoen zijn, goedkoop en volop beschikbaar, koop je ze in, verwerk je ze, en stop je ze in de vriezer. Dan heb je het hele jaar door groenten die bijna net zo goed zijn als vers. Eigenlijk vind ik het zelfs beter. Want in plaats van in de winter smakeloze kasgroenten te eten, haal je gewoon een zak sperziebonen of broccoli uit de vriezer die je zelf in augustus hebt ingevroren.”
Waarom invriezen zo goed werkt
Groenten, vis, vlees en zelfgemaakte maaltijden blijven in de vriezer maandenlang goed, vaak tot wel een jaar.
Controleer hier op de HACCP diepvrieslijst hoe lang voeding kan worden ingevroren.
Vries op de volgende manier in:
- Groenten eerst blancheren, dat is kort koken en dan direct terugkoelen, voordat ze de vriezer ingaan.
- Luchtdicht en snel invriezen, na verkort afkoelen.
- Kort afkoelen: zet de groenten in ijskoud water na het koken, laat in een vergiet uitlekken en stop dan in diepvrieszak.
- Als je producten vacuüm verpakt voor het invriezen, hou je de kwaliteit nog langer vast.
- Vis en vlees kunnen gerust anderhalf jaar goed blijven.
- Groenten blijven tot 2 jaar uitstekend.
- Diepgevroren groenten behouden hun vitamines en mineralen vast.
Invriezen is vaak beter dan groenten wekenlang te laten liggen in de koelkast. Mensen kopen een zak spinazie, vergeten hem, en na een week gooi je hem weg. Terwijl als je het invriest zodra je thuiskomt van de markt, heb je dat probleem niet.
Hoe moet je groenten invriezen?
- Werk schoon: Was je handen, snijdplanken en messen goed schoon voordat je aan de slag gaat.
- Blancheer groenten: Kort koken en direct terug koelen; zo stop je enzymen die anders zorgen voor smaak- en structuurverlies/ en knapperigheid.
- Verpak luchtdicht: Gebruik zakken, bakjes of vacuümapparaten om zoveel mogelijk lucht buiten te houden.
- Label alles: Schrijf duidelijk op wat het is en de datum van invriezen.
- Vries snel in: Zet producten zo snel mogelijk in de vriezer na het bereiden.
- Hoe sneller bevriezen, hoe beter de kwaliteit blijft.
- Plaats de vriezer op ca. -18 C
- Wil je veel invriezen? Koop dan eventueel een vrieskist ipv gewone vriezer.
De vriezer als voorraadkast
Iedereen zou de vriezer moeten zien als een voorraadkast. “Waarom zouden we wachten tot groenten uit Spanje of Marokko komen in de winter? Terwijl je zelf in de zomer de beste kwaliteit kunt invriezen? Groenten uit eigen regio, geoogst op het juiste moment, en zonder transport van duizenden kilometers. En dat proef je.”
Hij vindt het jammer dat veel mensen de vriezer vooral zien als een plek voor ijsjes, brood en wat friet. “Daar doe je jezelf tekort mee. Met een beetje voorbereiding heb je een compleet voorraadschuurtje vol maaltijden, soepen, sauzen, vlees, vis en groenten. Alles vers en op zijn best ingevroren.”
Wat zijn de kosten?
Het enige nadeel van invriezen? De stroom die de vriezer kost. “Maar eerlijk gezegd, dat haal je er zo uit. Als je slim inkoopt, maaltijden maakt als het je uitkomt, en minder eten weggooit, bespaar je al snel meer dan je aan elektriciteit kwijt bent. Bovendien, wie slim is, koopt een energiezuinige vriezer”.
Slim inkopen is het halve werk
Voor Wilhelmus is de markt in het dorp in Oostenrijk nog steeds een plek waar hij inspiratie opdoet, en niet allen voor het ontwikkelen van nieuwe recepten. “In de zomer zijn de kraampjes gevuld met tomaten, courgettes, bonen, spinazie, doperwten, noem maar op. Dit is uiteraard maar tijdelijk en dan moet je toeslaan. Koop gerust een paar kilo van iets dat spotgoedkoop is. Thuis neem je er even de tijd voor om het schoon te maken en voor te bereiden, maar daar pluk je het hele jaar de vruchten van.”
Niet alleen voor groente
Hoewel het gesprek vaak over groenten gaat, benadrukt hij dat invriezen breder toepasbaar is. “Vis, vlees, brood, gebak, kruiden, en zelfs volledige maaltijden – veel kan in de vriezer (niet alles natuurlijk, je vindt hier onze diepvrieslijst). Mits je natuurlijk even weet hoe je het goed aanpakt. Vlees en vis bijvoorbeeld, blijven veel langer mooi als je ze vacuüm verpakt. Zelf gebruik ik daarvoor een apparaatje dat je al voor een paar tientjes kunt kopen, maar ook met stevige diepvrieszakken en een beetje handigheid kom je al een heel eind.”
Porties maken, voorkomt verspilling
Een gouden tip is om alles meteen in porties in te vriezen. “Ik zie vaak dat mensen een grote zak invriezen met bijvoorbeeld spinazie. Maar als je dan maar een beetje nodig hebt, moet je de hele zak ontdooien. En wat je niet gebruikt, gooi je weer weg. Zonde. Als je porties maakt van 200 of 300 gram, afhankelijk van je huishouden, haal je alleen wat je nodig hebt uit de vriezer. Geen verspilling.”
Zelf doet hij het standaard zo. “Soeppakketten, wokgroenten, goulash, alles in porties. Ook sauzen of stoofschotels vries ik vaak in, in kleinere bakjes. Ideaal voor een snelle maaltijd of als basis voor iets nieuws.”
Wat heb je nodig om goed te kunnen invriezen?
- Een degelijke vriezer, liefst energiezuinig
- Diepvrieszakken of bakjes die goed afsluiten
- Eventueel een vacuümapparaat
- Etiketten of een stift om te labelen
- En natuurlijk: producten die je in wilt vriezen
Als je meer wilt weten over het invriezen, hoe je bepaalde levensmiddelen moet invriezen, kijk dan eens op zijn website, en dan met name op het gedeelte over voedsel invriezen. Hoewel natuurlijk alle andere bewaarmethoden ook op de website aan bod komen. Wil, of moet je iets bewaren, is dit een grote vraagbaak waar alle antwoorden te vinden zijn.
