Hoe planten afstoffen?

Stofvrije planten met glimmende bladeren, hoe maak je planten stofvrij? Foto: S.v.d. Ent
Stofvrije planten met glimmende bladeren, hoe maak je planten stofvrij? Foto: S.v.d. Ent

Hoe planten afstoffen? Het is geen gezicht; planten bedolven onder een laag stof. Mooie glimmende bladeren zorgen voor een schoon en fris gezicht. Maar niet alleen ontsiert stof de bladeren; planten kunnen hierdoor minder goed licht opnemen en het fotosyntheseproces raakt verstoord. Ook onze kamerplanten geven zuurstof af. Stof op de bladeren is dus slecht voor de plant en voor onszelf. Hoe maak je planten stofvrij en kun je planten afstoffen?

Hoe maak je planten stofvrij?

Er zijn diverse mogelijkheden om planten af te stoffen, wij zetten de aandachtspunten op een rij:

  • Vetplanten, cactussen, planten met licht klevend blad zijn eventueel met een statische plumeau zachtjes af te vegen; zij mogen niet gedoucht worden.
  • Planten met dunne, breekbare bladeren neem je af met synthetische handschoenen waar stof lekker op blijft kleven. Neem zachtjes de bladeren af.
  • Douchen kan bij planten zoals varens, de vingerplant, de graslelie en dergelijke.
  • Altijd zachtjes douchen met lauw water en dek de aarde af met plastic, zodat het aarde niet wegspoelt of de wortels te doordrenkt raken.
  • Douchen levert echter het probleem op van kalkvlekken; je zult de bladeren dus moeten afdrogen, want opgedroogde douchewater druppels laten doffe vlekken achter.
  • Regenwater is eigenlijk de beste oplossing! Zet geschikte huiskamerplanten buiten neer in de regen.
  • Regenwater laat namelijk géén kalkvlekken achter op de bladeren, wat je een hoop werk bespaart.
  • Het moet dan wel echt middelmatig hard en langdurig regenen, want een korte, matig regenbui verwijdert niet alle stof, waardoor er een smurrie op het blad achterblijft.
  • Haal de planten uit hun pot indien mogelijk, zodat de pot niet besmeurd raakt met potgrondspatten door de regendruppels.
  • Zorg dat water weg kan lopen aan de onderkant van de pot; sommige planten mogen absoluut niet teveel vocht. Let op bijvoorbeeld met Orchidee-achtige.
  • Is er geen opening onderaan de pot; bedek dan de aarde/ de pot met een plasticzak.

Zelf bladglans maken, hoe doe je dat?

Wist je dat je zelf bladglans kunt maken, op een wel heel simpele manier? Schenk wat melk in een bakje, neem een wattenschijfje, dep het in de melk en dep het zachtjes -niet te vochtig- over de bladeren! Je planten krijgen hier een geweldige opkikker van, want melk voedt en verzorgt het blad.

Is melk goed voor een plant?

Voor planten met gladde bladeren is melk voedzaam en reinigend en daarbij zorgt het voor bladglans.

Melk als bladglans kun je alleen bij planten gebruiken die ook gedoucht mogen worden. Gebruik melk dus niet voor behaarde cactussen, planten met vettige bladeren en dergelijke.

Verwijder dode bladeren en takken

Kom je tijdens het schoonmaken vergeelde en rottend blad tegen, verwijder deze dan direct; ze kunnen ongedierte als fruitvliegjes aantrekken. Dit geldt ook voor dode takken aan bijvoorbeeld de Orchidee of andere huiskamerplanten; je stimuleert met het verwijderen van dode takken de aanwas van nieuwe scheuten.

Zijn koperen potten en pannen beter?

Vroeger was het gebruik van koperen ketels gebruikelijk. Foto: S.v.d. Ent
Vroeger was het gebruik van koperen ketels gebruikelijk. Foto: S.v.d. Ent

Wat zijn de echte voordelen van koperen pannen en potten? Verbeteren ze de kwaliteit van het voedsel en krijg je een beter eindresultaat? Dat laatste valt te betwijfelen natuurlijk, want je gebruikt het koperoppervlak niet als kookoppervlak (koper is giftig).

Het draait allemaal om warmtegeleidbaarheid. Koperen kookgerei heeft simpelweg een betere thermische geleidbaarheid, maar alleen koperen pannen met tinnen binnenlaag zijn geschikt vanwege gezondheidsrisico’s (giftig) van koper. Iets wat tegenwoordig dik voor mekaar is: de huidige generatie koperen pannen wordt alleen maar met tinnen binnenlaag verkocht.

Kun je koken in koperen pannen?

Ja, je kunt koken, sudderen en bakken in koperen pannen met een tinnen binnenlaag. Tegenwoordig worden er alleen nog maar koperen pannen verwerkt met tinnen binnenlaag overigens.

Voordelen van koperen pannen:

  • De warmte wordt gelijkmatiger verdeeld over de hele pan.
  • Door de gelijkmatige verwarming borrelt en bakt de hele inhoud van de pan, en dus niet voornamelijk in het midden, zoals bij andere materialen het geval is.
  • Door de gelijkmatige warmte verdeling mislukt bakken niet meer; want lauwe zijkanten van een pan zorgen voor een deels gekookt eindresultaat, iets wat echt afbreuk doet aan gebakken gerechten.
  • De warmte wordt sneller opgenomen dan bij andere pannen, dit proces verloopt echt heel snel.
  • Bakken in koperen pannen levert een geweldig resultaat op, alles bruint snel en gelijkmatig.
  • Gebakken aardappels, vlees, biefstuk: kortom, alles wat snel bruin moet bakken mislukt niet meer dankzij koperen pannen.
  • Chefs in betere horecagelegenheden gebruiken bij voorkeur koperen pannen.
  • Koperen pannen zijn echte lichtgewichten, en dus gemakkelijk te tillen.
  • Koperen pannen kennen een lange levensduur
  • Op alle hittebronnen, zoals inductie, gas en elektrisch, zijn koperen pannen te gebruiken.
  • Koperen pannen staan prachtig authentiek in je keuken!

Bekijk koperen pannen op Bol.com

Aandachtspunten bij koken in koperen pannen:

  • Koper is slecht voor je gezondheid, niet voor niets mogen woningen geen koperen leidingen meer bevatten voor drinkwater.
  • Hedendaagse koperen pannen worden dermate goed gefabriceerd dat deze risico’s weggenomen zijn.
  • Dankzij de tinnen binnenlaag wordt er geen contact gemaakt met het koper: het is dan wel belangrijk de pan te allen tijde goed te reinigen na gebruik.
  • Ook is het belangrijk koperen pannen altijd goed te polijsten, zodat er geen koper vrij kan komen.
  • Koperen pannen mogen niet in de vaatwasser.
  • Tot slot: eieren kunnen de pan aantasten doordat zij voor verkleuringen zorgen, waardoor koper kan vrijkomen: houd hier dus rekening mee!

Tomado, ooit Neerlands trots.. Maar bestaat Tomado nog?

Frietsnijder van Tomado uit de jaren 70. Foto: S.v.d.Ent
Frietsnijder van Tomado uit de jaren 70. Foto: S.v.d.Ent

Wie kent Hollands trots Tomado niet? Tomado hóórt echt bij onze huishoudelijke geschiedenis, en wie de jaren 50 tot en met de jaren 80 heeft meegemaakt had vast diverse Tomado spullen in huis. Maar bestaat het merk nog steeds eigenlijk?

Bestaat Tomado nog?

Het antwoord zal je wellicht verbazen: ja, Tomado bestaat nog steeds! Tomado heeft zelfs een eigen website (Tomado.nl). En je kijkt je ogen uit! De boekenrekjes in de stijl van Mondriaan zijn zelfs nog steeds verkrijgbaar! (in de kleuren geel, rood en blauw). Tomado blinkt tegenwoordig uit in allerhande rekjes. Veel uit de collectie kun je direct in de winkels van Blokker en zelfs Action kopen! Zo zijn op de website o.a. mooie gietijzeren stoofpannen van Tomado verkrijgbaar, en andere geweldige keukenhulpmachines – tot aan de frietsnijder in modern jasje. Te leuk, echt een aanrader om te bezoeken.

100 jaar Tomado

Precies 100 jaar geleden werd Tomado in 1923 opgericht door Van der Togt Massa Artikelen Dordrecht, waaruit de naam Tomado is opgemaakt: To(gt) M(assa) A(rtikelen) Do(rdrecht). Het merk werd al snel populair waarna er een fabriek in Zwijndrecht werd opgericht. Tijdens de oorlogsjaren stokte de productie, om na de oorlog in de jaren 50 keihard terug te keren met moderne huishoudspullen voor naoorlogs Nederland.

Tomado stond voor vernieuwing op huishoudelijk gebied, en kwam met allerhande geplastificeerde rekjes; van droogrekjes tot extra kastrekjes en opbergrekjes: Tomado was hét Nederlandse huishoudmerk vanaf de jaren 50 tot in de jaren 80 van de twintigste eeuw. Halverwege de jaren 80 raakte Tomado gedateerd en werd het bedrijf overgenomen door het Zwitserse Metaltex – wat tot op de dag van vandaag het geval is.

Een greep uit de populairste producten van Tomado:

  • Droogrekjes
  • Opbergrekjes
  • Keukenapparaten (waaronder de frietsnijder en hakmachines)
  • Boekenrekken
  • De alom bekende flessenlikker; hiermee kon je flessen vla bijvoorbeeld tot de laatste druppel leeghalen. Vrijwel ieder gezin (ook het onze) had een flessenlikker in huis.

Bekijk Tomado op Bol.com!

Super handig, deze frietsnijder van Tomado en zó licht te bedienen. Foto: S.v.d.Ent
Super handig, deze frietsnijder van Tomado en zó licht te bedienen. Foto: S.v.d.Ent

Wat is het verschil tussen azijn en schoonmaakazijn?

Niemand zal het in zijn hoofd halen om schoonmaakazijn voor consumptie te gebruiken, maar je kunt je wel afvragen: kan ik schoonmaken met gewone azijn? Geen gekke vraag en het antwoord luidt: ja, je kunt schoonmaken met natuurazijn. Maar eerst kijken we naar de verschillen tussen de azijnsoorten.

Wat is het verschil tussen azijn en schoonmaakazijn?

Schoonmaakazijn, in tegenstelling tot natuurazijn, heeft een hoger gehalte aan azijnzuur, waardoor dit middel ongeschikt is voor consumptie.

Het verschil tussen azijn en schoonmaakazijn ligt voornamelijk in de samenstelling. Schoonmaakazijn is meestal witte azijn die versterkt is met een hoger gehalte aan azijnzuur. Dit maakt het veel sterker en effectiever voor schoonmaakdoeleinden. Maar let op: je gebruikt schoonmaakazijn alleen binnenshuis en niet in de tuin. Overigens gaat het advies rond dat azijn zou helpen tegen een hardnekkig rooklucht in huis. Helaas klopt dit niet; je leest hier wat wel helpt.

Wat mag je niet schoonmaken met azijn?

  • Natuursteen (badkamer, sanitair, keuken) kan niet tegen de zuurtegraad van azijn en kan beschadigd raken.
  • Wasmachine; de rubbers kunnen aangetast raken en uiteindelijk poreus worden.
  • Metalen voorwerpen kunnen soms uitermate slecht tegen azijn, aandachtspunt dus!
  • Hout bijt volledig uit met azijn, niet gebruiken dus!
  • Wees voorzichtig met apparaten schoonmaken met schoonmaakazijn, inwendig kunnen metalen aangetast raken.

Wat maak je wel schoon met schoonmaakazijn?

  • Schimmel kun je op ideale wijze verwijderen met huishoudazijn. Even verdunnen en aanpakken die rotplekken!
  • Spiegels maak je eenvoudig schoon met wat huishoudazijn.
  • Roest verdwijnt voor de zon door het te behandelen met iets verdunde schoonmaakazijn.
  • Toiletpot. Heb je hardnekkig last van kalkaanslag? Giet dan gerust 1/4 fles schoonmaakazijn in de pot. Even mengen en een nacht laten intrekken, maak de volgende dag schoon met de toiletborstel. Overigens doe je dit alleen zo nu en dan om het keramiek van de toiletpot niet te beschadigen op termijn.

Hoe vaak de badkamer schoonmaken?

Hoe vaak een badkamer schoonmaken? Foto: S.v.d.Ent
Hoe vaak een badkamer schoonmaken? Foto: S.v.d.Ent

Hoe vaak je de badkamer schoonmaakt hangt af van de samenstelling van je huishouden. Woon je alleen, samen, of met een heel gezin?

Hoe vaak de badkamer schoonmaken per week?

  • Wanneer je alleen woont volstaat eens per week.
  • Woon je samen, of met een gezin, dan maak je tweemaal per week de badkamer schoon.

Welke schoonmaakproducten voor de badkamer?

  • Zure middelen, zoals huishoudazijn, of Antikal zijn geschikt voor gladde tegels (lees altijd eerst de bijsluiter) en overige gladde oppervlakten. Wees waakzaam echter met metalen, deze kunnen op den duur beschadigd raken door azijn.
  • Let op met natuursteen: hiervoor zijn zure middelen ongeschikt!
  • Natuursteen reinig je met soda of groene zeep; maar lees altijd eerst de bijsluiter voor uitzonderingen.
  • Bleekmiddel kun je voor de toiletpot gebruiken, maar dit ontkalkt niet.
  • Meng bleekmiddel nooit met andere reinigingsmiddelen én gebruik koud water bij bleekmiddel.
  • Gebruik een kunstgebit-bruistablet voor het ontkalken van de toiletpot.
  • Laat de bruistablet een half uur inwerken en schrob de pot dan schoon.
  • Hierna kun je bleekmiddel gebruiken; ook handig voor de vloer rond het toilet (mits deze vloer bestand is tegen bleekmiddel; even controleren).

Wat is de beste manier om een badkamer schoon te maken?

  • Welke volgorde hanteer je? Werk altijd ‘van boven naar beneden’, dus: eerst de tegels en sanitair en als laatste de badkamervloer.
  • Spuit de badkamertegels in met het reinigingsmiddel van je keuze en laat even 5 minuten inwerken.
  • Gebruik na 5 minuten een microvezeldoek om alle oppervlakten extra schoon te maken.
  • Spuit vervolgens met de douchekop alle oppervlakten schoon.
  • Met een tweede, droge microvezeldoek maak je alle oppervlakten droog, zodat er niet alsnog weer direct kalkplekken ontstaan als de waterdruppels opdrogen (tip: gebruik een waterontharder).
  • Als laatste maak je de badkamervloer schoon, gebruik hiervoor een geschikt schoonmaakmiddel voor jouw type badkamervloer.
  • Haal vloerkleden en spullen van de vloer, maak vervolgens de vloer alvast licht vochtig met water en haal het ergste vuil weg met een trekker.
  • Spuit of smeer de vloer nu in met het reinigingsmiddel naar keuze en laat inwerken.
  • Neem met een dweil of mop de vloer af (liever niet schrobben voor lichte krassen)
  • Is er een afvoerput in de vloer, spuit de vloer dan schoon met water en verwijder het water met een trekker.

Maak je de badkamer tweemaal per week schoon, dan kun je de tweede keer een lichtere versie uitvoeren van het schoonmaakwerk. Neem dan vooral zichtbaar vuil weg en maak de toiletpot schoon.

Meisjesbladen uit de jaren 80

Oké, we speelden met barbie’s, bromtollen, de poppenwagen, punniken, rolschaatsen, op de skippybal, knikkeren, springtouwen, make-up poppen, maar wat lazen wij meiden in de jaren 80? Zoals alle kinderen las je natuurlijk Suske & Wiske’s: logisch, maar er waren ook echte meidentijdschriften, die nu nog steeds bestaan. Zoals de razendpopulaire Tina. Tina en Debbie boeken (en Penny, hét ponny/paarden blad!), dat wilde je lezen!

Meisjesbladen jaren 80, dit lazen we!

Kon jij ook niet wachten tot het weer vrijdagmiddag was en de Tina op de deurmat plofte?! Iedere week keek je uit naar de nieuwe ‘cliffhangers’ van de vele verhalen die door elkaar heen liepen. Peggy, Noortje, Maartje, Douwe Dabbert; je kent ze vast nog wel, maar ook kostschooldrama’s en balletverhalen; géweldig!

Legendarische meisjestijdschriften van vroeger

Hoe gaaf: een Tina meisjestijdschrift uit 1976 maar liefst! (en ik heb ze nóg ouder!).
Hoe gaaf: een Tina meisjestijdschrift uit 1976 maar liefst! (en ik heb ze nóg ouder!).
Een Tina uit 1980 maar liefst! Lijkt dit oud, check dan de andere! Uit mijn collectie.
Een oude Tina uit 1980! Lijkt dit oud, check dan de andere! Uit mijn collectie.
Meidenblad Tina uit de jaren 80. Halverwege de jaren 80, zo rond 1984, kreeg Tina een moderner jasje. De cover bestond niet langer uit een geschilderd vrouwenportret, maar uit echte foto's; een hele andere stijl plots. Eveneens uit mijn collectie.
Meidenblad Tina uit de jaren 80. Halverwege de jaren 80, zo rond 1984, kreeg Tina een moderner jasje. De cover bestond niet langer uit een geschilderd vrouwenportret, maar uit echte foto’s; een hele andere stijl plots. Eveneens uit mijn collectie.
De Yes kwam in de jaren 80. Hét alternatief voor jonge meiden die Tina inmiddels ontgroeid waren. Zo bestond er ook het meidenblad 'Club'.
De Yes kwam in de jaren 80. Hét alternatief voor jonge meiden die Tina inmiddels ontgroeid waren. Zo bestond er ook het meidenblad ‘Club’ en ‘Anita’. Deze Yes komt uit mijn oude collectie.

Suske en Wiske!

Suske en Wiske, wij hadden bijna de hele collectie thuis vanaf de jaren 70! De onvergetelijke Lambiek en Jerom .. en natuurlijk Sidonia, die bij stress in een plank veranderde! ;-) Suske en Wiske zijn zelfs eind jaren 70 nog een tijdje op televisie geweest. Gemaakt door de geweldige Belg Willy Vandersteen
Suske en Wiske, wij hadden bijna de hele collectie thuis vanaf de jaren 70! De onvergetelijke Lambik en Jerom .. en natuurlijk Sidonia, die bij stress in een plank veranderde! 😉 Suske en Wiske zijn zelfs eind jaren 70 nog een tijdje op televisie geweest. Getekend en geschreven door de legendarische Willy Vandersteen.

Speelgoed uit de jaren 70

Soms kom je ineens zomaar wat oud speelgoed van jezelf tegen van lang, lang geleden. In mijn geval van de vroege, tot mid-jaren 70. En wie herkent het niet!

Speelgoed uit de jaren 70

De film ‘Barbie’ mag dan een flinterdun verhaal kennen, maar ohw, wat geweldig, die hele barbie sfeer! Toppunt van herkenning: de Barbie meubels, het Barbie bed, de Barbie kleding, en natuurlijk het verknipte Barbie haar (en make-up)! En precies zoals het was: met een Barbie pop speel je geen ‘moedertje’, ze is er om mooi gemaakt te worden, gave kleding aan te trekken, net als de mega populaire Fleur destijds. Ja, je hart gaat er sneller weer even van kloppen: wat een herinneringen. En we lazen massaal de Tina natuurlijk!

Maar ook speelden we met ….

Ken je deze nog?

Het vogel-waterfluitje, simpel maar super leuk speelgoed uit de jaren 70. Foto: SvdEnt
Het vogel-waterfluitje, simpel maar super leuk speelgoed uit de jaren 70. Je vult hem half met water, waardoor een levensecht zangvogel effect ontstaat als je erop fluit. Foto: SvdEnt
Dit soort ansichtkaarten, met een Spaanse vrouw in een gehaakte jurk, waren mateloos populair! Foto: S.v.d.Ent
Dit soort ansichtkaarten, met een Spaanse vrouw in een gehaakte jurk, waren mateloos populair! Foto: S.v.d.Ent
Welk meisje was niet in haar vrije tijd aan het punniken in de jaren 70?! Foto: SvdEnt
Welk meisje was niet in haar vrije tijd aan het punniken in de jaren 70?! Foto: SvdEnt

5 gulden biljet uit 1973, nostalgie pur sang!

5 gulden biljet uit 1973, nostalgie pur sang!
5 gulden biljet uit 1973, nostalgie pur sang!

Het 5 gulden bankbiljet, een vijfje, is natuurlijk zéér herkenbaar en iconisch. Het 5 gulden biljet op deze foto is afkomstig uit 1973 en had de beeltenis van dichter Joost van den Vondel op de voorzijde.

Wanneer kwam de 5 gulden munt?

5 Gulden munt vanaf wanneer kwam ‘ie in de jaren 80? Vanaf 1987, werd het 5 gulden biljet lieverlee vervangen door de 5 guldenmunt. Dat was even wennen, maar ook wel handig in de praktijk. De 5 guldenmunt was een lekkere stevige, compacte, koperkleurige munt. De 5 guldenmunt op de afbeelding is één van de laatst geslagen gulden munten, want hij is afkomstig uit het jaar 2000, dus 2 jaar voor de invoering van de euro. Dit is dus bij mijn weten de laatst nieuwe druk van de 5 guldenmunt.

De compacte 5 guldenmunt, afkomstig uit het jaar 2000
De compacte 5 guldenmunt, afkomstig uit het jaar 2000

De bijnamen van gulden muntgeld, hoe noemden we ze ook alweer?

Op een rij: 5 gulden, een rijksdaalder en 1 gulden, zo zagen zij er uit
Op een rij: 5 gulden, een rijksdaalder en 1 gulden, zo zagen zij er uit

Weetje nog, de bijnamen die onze guldens kregen? Nee? Nou, dan nemen we ze nog even met je door! Want hoe noemden we ook alweer het munt- en papiergeld in de guldentijd?

Bijnamen van guldens: hoe noemden we ….

  • 1 cent bijnaam: hij raakte echt uit de gratie in de jaren 70, er is geen bijnaam voor
  • 5 cent bijnaam: dit was natuurlijk de befaamde stuiver
  • 10 cent bijnaam: tja, dat heette natuurlijk een dubbeltje, of een duppie
  • 25 cent bijnaam: een kwartje
  • 1 gulden bijnaam: een piek (ik heb ‘geen piek opzak’ – ik heb geen geld opzak)
  • 5 gulden bijnaam: was een vijfje
  • 10 gulden bijnaam: een joet
  • 25 gulden bijnaam: was een ‘geeltje (naar het oorspronkelijke gele biljet uit 1861)
  • 50 gulden bijnaam: (dit biljet was daadwerkelijk geel!) had geen bijnaam
  • 100 gulden bijnaam: een meier en later ook nog ‘een snip‘ (naar de watervogel die erop stond).
  • 250 gulden bijnaam: een vuurtoren (naar de afbeelding)
  • 1000 gulden bijnaam: een rug; afkomstig van ‘een rooie rug‘ / ‘een rode rug‘ (naar de rode achterzijde van het oorspronkelijke biljet)

Hoeveel is een ton in geld?

Een ton in geld staat voor 100.000 (euro of gulden).

Wat betekent gulden?

  • Gulden betekenis: Gulden betekent ‘gouden’. De eerste gouden/gulden dateert uit 1252 en werd Florijn genoemd, naar de lelie in het stadswapen van Florence (Italië), waar de munt werd geslagen. Het duurde nog ruim een eeuw voordat de Florijn echt in omloop kwam.
  • Hfl. betekenis: Hollandse Florijn. Iedereen uit het guldentijdperk weet dat prijzen meestal in Fl. of Hfl. werden aangeduid. Dit staat natuurlijk voor de Florijn.
  • Fl betekent: Florijn
  • NLG betekent: Nederlandse gulden
Op een rij: de stuiver, het kwartje en een dubbeltje
Op een rij: de stuiver, het kwartje en een dubbeltje

Gezegden over geld

Het muntgeld van guldens, ook wel aangeduid als Hfl. (Hollandse Florijn) kende diverse gezegden en uitdrukkingen, die we vandaag de dag nog steeds gebruiken:

  • Wie voor een dubbeltje geboren is, wordt nooit een kwartje. Niet zo’n leuke uitdrukking, want het betekent dat je nooit jouw afkomst zal ontstijgen. Je blijft ‘een dubbeltje’ en wordt niets hogers waard dan dat.
  • Voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Dit betekent dat je voor slechts een dubbeltje, wat weinig waarde kent, het beste wilt krijgen. Bijvoorbeeld de eerste rang (ring) in een theater. Je bent dus inhalig, krenterig.
  • Iets kost een ‘grijpstuiver’. Iets is spotgoedkoop, kost bijna niets.
  • Geen cent te makken. Je bezit werkelijk niets, je hebt geen cent te makken
  • Elk dubbeltje op zijn kant draaien. Noodgedwongen leef je erg zuinig en geef je niet zomaar zelfs kleingeld uit; alle uitgaven overdenk je eerst.
  • De eerste klap is een daalder waard. Een daalder was ca. 1,5 gulden. De eerste poging is het belangrijkste; dus zorg dat je als eerste (toe)slaat.
  • Geen stuiver waard. Iets is waardeloos, het is niet eens een stuiver waard!
  • Geen cent voor geven. Iets is volstrekt waardeloos, zelfs een cent zou nog te duur zijn.
  • Voor geen cent te vertrouwen. Iemand of iets is volstrekt onbetrouwbaar.
Ouderwetse kassa uit grutterszaak. Foto: S.v.d. Ent
Ouderwetse kassa uit grutterszaak. Foto: S.v.d. Ent
En hier is 'ie dan, de stuiver, met de beeltenis van oud koningin Juliana.
En hier is ‘ie dan, de stuiver, met de beeltenis van oud koningin Juliana.

Een 25 gulden biljet, ofwel ‘het geeltje’, uit lang vervlogen tijden!

Het 25 gulden biljet (een geeltje, uit 1971), om helemaal nostalgisch van te worden! Foto: S.v.d. Ent
Het 25 gulden biljet (een geeltje, uit 1971): om helemaal nostalgisch van te worden! Foto: S.v.d. Ent

Laat ik m’n tienerzoon m’n oude bankbiljetten en rijksdaalders, guldens, kwartjes, stuivers, dubbeltjes (duppies) en centen zien, dan krijg ik een vriendelijke doch afkeurende reactie. Hij vindt er écht helemaal niets aan en de bankbiljetten zijn lelijk! Die kleuren! Die plaatjes op de biljetten! Hij vindt het maar niets. Een typische Euro-generatie reactie. Heel begrijpelijk allemaal, maar ikzelf krijg er warme, nostalgische gevoelens van, met mijn jeugd in de jaren 70/80.

De achterzijde van het befaamde 25 gulden biljet. Foto: S.v.d. Ent
De achterzijde van het befaamde 25 gulden biljet. Foto: S.v.d. Ent

Hoe noemde je 25 gulden? Enkele weetjes op een rij!

  • Het 25 gulden biljet op deze afbeelding dateert origineel uit 1971.
  • In 1861 kwam het eerste 25 gulden biljet uit
  • Met de komst van het gele 25 gulden biljet in 1861, kreeg het de bijnaam ‘geeltje
  • Tot het verdwijnen -met droefenis- van de gulden in 2002, heette 25 gulden een geeltje – een benaming die vooral onder marktkooplui, en volkse personen werd gebruikt
  • Maar of je de naam ‘geeltje’ nu gebruikte of niet: iedereen wíst dat er 25 gulden mee werd bedoeld.
  • Wat we niet wisten was dat de bijnaam al uit de 19e eeuw afkomstig was!